Hayat Kurtaran İlk Yardım Uygulamaları
Sokakta, evde, gündüz veya gece… Boğazımıza bir şey kaçmasından zehirlenmeye, yanıktan kalp krizine… Hiç beklemediğimiz bir anda kapımızı çalabilecek ciddi kazalarda ya da sağlık sorunlarında ilk yardım uygulamalarına ne kadar hazırız?
İlk yardım uygulamalarının önemine değinen uzmanlar, ilk yardımın, yaralının sağlık kurumuna ulaşmasında, hayatta kalmasında ve sakatlıkların önlenmesindeki rolüne vurgu yapıyor.
Her gün kaza ve yaralanma riskiyle karşı karşıya kaldığımız bir gerçek. Hayat kurtaran ilk yardım uygulamaları hakkında bilinmesi gereken bir çok temel bilgiler var;
İLK YARDIMIN ÖNCELİKLİ AMAÇLARI
Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak,
Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek,
İyileşmeyi kolaylaştırmak.
İLK YARDIMDA İLAÇSIZ UYGULAMA YAPILMALI
İlk yardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda; hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi ya da kişiler ilkyardımcı olarak tanımlanır.
İLK YARDIMCININ ÖZELLİKLERİ
İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmalı,
Önce kendi can güvenliğini korumalı,
Çevredeki kişileri organize edebilmeli ve onlardan yararlanabilmeli,
Sakin, kendine güvenli ve pratik olmalı,
Eldeki olanakları değerlendirebilmeli,
Olayı anında ve doğru olarak (112) haber vermeli,
İyi bir iletişim becerisine sahip olmalı.
İLK YARDIMCININ MÜDAHALE İLE İLGİLİ YAPMASI GEREKENLER
Hasta/yaralıların durumunu değerlendirmek ve öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek,
Hasta/yaralıların korku ve endişelerini gidermek,
Hasta/yaralılara müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek,
Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi kişisel olanakları ile gerekli müdahalelerde bulunmak,
Hasta/yaralının yarasını görmesine izin vermemek,
Hasta/yaralıyı sıcak tutmak,
Hasta/yaralıları hareket ettirmeden müdahale yapmak,
Hasta/yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevk edilmesini sağlamak (112),
Ağır yaralıları, hayati tehlike olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatmamak.
İlk yardımın temel uygulamaları (KBK) olarak ifade edilir: Koruma, bildirme (112), kurtarma.
KORUMA:
İkinci bir kaza riskini engellemek için alınan önlemleri kapsar.
Diğer sürücüleri uyarıcı önlemler,
Kaza yapan araçla ilgili önlemler,
Yardımı engelleyebilecek kişilerin uzaklaştırılması,
Kapalı ortamın havalandırılması,
Elektrik akımının engellenmesi gibi…
BİLDİRME:
112 aranarak tıbbi yardımın istenmesini kapsar.
Sakin olmak,
Adresi kolay anlaşılır şekilde tarif etmek,
Adımızı ve telefon numaramızı bildirmek,
Olayı tanımlamak,
Yaralı sayısı ve durumu hakkında bilgi vermek,
112’deki görevliden önce telefon kapatmamak.
KURTARMA:
Tıbbi yardım gelinceye kadar gerekli ilk yardım uygulamalarını yapmayı kapsar.
Yaralıyı değerlendirip öncelikleri belirlemek,
Diğer yardımcıları organize etmek,
Yaralıyı zorunlu olmadıkça hareket ettirmemek,
Yaralıyı sıcak tutmak,
Amacına uygun ilkyardım uygulaması yapmak.
İLK YARDIMIN ABC’Sİ:
Bilinç kontrol edilmeli; kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmeli:
A: Hava yolu açıklığının sağlanması ve rahat nefes alıp vermeyi kolaylaştırma,
B: Solunumun olup olmadığının değerlendirilmesi,
C: Nabız olup olmadığının kontrol edilmesi.
