SHOTOKAN KATALARI

Sevgili SİYAHKUŞAK okuyucuları bu seferki yazım SHOTOKAN KATALARI…
Umuyorumki böylece günümüzde modern karatede kataların nereden nereye nasıl ve kimlerlerle  geldiğini anlamak kolay olacaktır.

Günümüzde 26 kata bulunmakta, yalnız bir tanesini çıkardılar (JIIN) 25 OLARAK ÇALIŞILIYOR.  Bunlar FUNAKOSHI HOCANIN GETIRDIGI (15) KATAYA ZAMAN İCİNDE J.K.A. nin çalışmalarıyla eklediği (11)  SHOREI  KATASIDIR. Daha sonra tüm stilin kata arsenali MASATOSHI NAKAYAMA tarafından tekrar elden geçirilerek günümüzdeki J.K.A. standardına  ulaştırılmıştır.

MASATOSHI NAKAYAMA açısından bir shotokan 10 elamanı vardır…

BUNLAR;

(YOI NO KISIN) = Hazırlanırken ruh ve beyin
(INYO) = aktif ve pasif
(WAZA  NO  KANKYU)= bir hareketin hizi
(CHIKARA NO KYOJAKU) = Kuvveti kullanma  biçimi
( KOKYU) Solunum
(TAI NO  SHINSHUKU) = Vücudun  alcak ve yüksek pozisyonu
(TYAKUGAN) = her harekette aran amaç
(KEITAI NO HOJI ) = düzgün duruş
( ZANSHIN) = beyin uyanıklığı

Yine Nakayama Sensei’nin getirdiği ve yukarıdaki 10 elamanın uyumlu bir şekilde kullanımını  içeren  kata çizme refaransına göre katada  haraketler maksimum  enerji vs. hızla her vuruşta ‘Kime’  ile konsastrasyonun hiç bir zaman  gözardı edilmediği  bir şekilde gerçekleştirilir ve bütün bu bağlamda  SHOTOKAN STİLİNİN tüm özelliklerini gösteren (SHITEI- GATA)grubunu  JION VE KANKUDAI, temsil eder.

Günümüzde shotokan’ın 25 katasını 5 HEIAN ki bunlar temel katalardır,
(KANKU DAI, BASSAI DAI,  KANKU SHO,  BASSAI SHO,  (TEKKI  1, 2, 3  KI bunlara işleri kata denir.

Nihayet super katalar:

( CHINTE, EMPI, GANKAKU, UNSU, GOJUSHIHO SHO, GOJU SHIHO DAI, HANGETSU, WANKAN, JIIN, JION, JITTE, MEIKYO, NIJUSHIHO, SOCHIN,

Şimdi bu kataların kisa tarihçelerini verelim;(HEIAN) ruh sükuneti  anlamına gelir, 1905 yılında ANKO HOSU’nun yarattığı 5 adet PINAN KATASI üzerinde  yine itosu’nun talebesi SHOTOKAN’IN KURUCUSU GICHIN FUNAKOSHI tarafından yapılan  büyük değiştirmeler oluşmuştur.

FUNAKOSHI japonya’ya pazarlayacaği sanatının  OKINAVA köklü isimlerden arındırıp japoncalaşması  açısından Japon tarihinin bir sulh, sukur ve kalkınma önemli olan HEIAN adını kullanmış (pinan 1’i) (heian 2, pinan 2’yide  heian 1 olarak değistirip zor gördüğü  neko ashi  dachi  pozisyonlarını  kendi yarattığı modern  kokutsu dachi ye ve yine sanchin han zenkutsu duruşlarınıda derin zenkutsuya çevirerek  yeni temel katalar yaratilmistir.

(BASSAIDAI )  tomari kökenli bu katanın orijinal işmi (PATSAI) Olup bir kuşatmayı yarmak anlamında uygulanır. Bir büyük  (DAI)  birde kısa (SHO)  şekli  vardır.

(KANKU) bu katanın tarihsel gelişimi (KWANG   CHANFU – KUSHANKU- KOSOKUN  VE   KANKU  ŞEKLİNDE GELMİŞTIR. Kısa (SHO) ve uzun (DAI) OLARAK 2 ŞEKİLDE  ÇİZİLİR.

(TEKKI) UÇ TEKKI KATASI GEREK PINANLAR, GEREKSE HEIANLARDAN çok daha eskidir. Nainhanchi (demir suvari) isminden haraketle  günümüzdeki adi olan  tekkiye  FUNAKOSHI tarafından geliştirilmiş  bu yapilirken de orijinal  Naihanchi (yada naifanchi) dachi  kiba dachi  ile değiştirilmiştir.

( CHINTE)  con kökenli olup shuritede  çalışılırdı.  Orijinal ismi (SHOIN) olan bu katanın adı
G, FUNAKOSHI TARAFINDAN nadir el anlamına (CHINTEYE’ye çevrilmiştir.

(EMPI)  Bir tomari KATASI olup önce (SANAEDA) sonra matsumara tarafından gelistirilmiş Orijinal adı (WANSHU)  olup FUNAKOSHI  tarafından uçan kırlagıç anlamına gelen japoncaya  çevrilmiştir.

(GANKAKU) Shorei gurubu katası olup eski adı(CHINTO ) dur, koku çok eski  için boksu pak  ho paiye dayanır  kaya üstündeki balıkcıl kuşu anlamına gelir.

(GOJISHIHO ) Eski Okinawa  dilinde bunun adı (USEISHI) idi.  FUNAKOSHI  tarafından önce (HOTAKU) ( ağaç kakan olarak çevrildi, daha sonra modernleşme furyasi ile 54 adım anlamına gelen bügünkü ismine ulaşti  bir kısa(SHO) birde uzun(DAI) şekli vardır.  J.K.A’da dai si  Kanazawa tarafindan SHO olarak çizilmektedir.

(HANGETSU) Shotokan’ın naha-je-den tek solunum katasıdır, eski adı seishan idi.

(JIIN) Muhtelemen tomari-te den gelen jiin’in original ismi shokyo idi. Jiin adı, buda aski  diye adlandırılan bir maedi simgelemektedir,

(JION) Sevgi vs acıma anlamına, eski bir budist terimi olan jiin katasıdır.  Çin kökenli olup TOMARI-TE tarafından tekrar ele alınmıstır.

(JITTE) Eski adı  jutte /on el olan kısa bir tomari-te katasıdır.  SHOTOKAN’da sopaya karşı savunma ilave  edilmıstir.

(NIJUSHIHO)  Yaratıcısı vs orijini  tam bilinmeyen bu katanın esas adı NESEISHI-dir,  aragaki gurubu tarafından getirilen by kataya SHOTOKAN’da 20 adım anlamına gelen (NIJUSHIHO) İsmi verilmistir.

(SOCHIN) Yine aragaki ha (aragaki grubundan  gelen bu katanın anlami  SAKİN GÜÇTÜR.  SHOTOKAN’A  önceleri HAKKO ADIYLA girmişsede  her nasılsa tekrar orijinal ismine dönülmüştür. Yinede günümüzde (SHOTOKAN) tarafindan çizilen sochin’in eski orijinal sochinle pek AZ  bir benzerliği vardir.

(UNSU)  Aragaki) grubunu n katasi olup origini bilinmiyor, eski adı (BULUTTAN EL) anlamına gelen (UNSHU)  s… UNSHU – idi shotokanda FUNAKOSHI’nin taktim ettigi 15 katanın yoğunlaştırılmış formu olarak çizilmektedir yine orijinal halindeki ushiro geriler shotokan’da mawashi geri  ile   değistirilmiştir.

(MEIKYO) Eski bir tarihe sahip olan bu kata TOMARI-TE  de (ROHAI) adıyla bulunur, sonra gelen G. FUNAKOSHI  katanın ismini aynısı temizleme anlamına gelen (MEIKYO)’ya çevirmiştir

CELAL AKGUL  J.K.A  4 Dan.  Oss